Volgens diverse media hebben veel mensen het vertrouwen in de politiek verloren en voelen zich niet gehoord of buitengesloten. Ik denk dat ze dat vooral aan zichzelf te wijten hebben, al zijn ze zich hiervan waarschijnlijk niet bewust. Er wordt een aantal argumenten vaak gebruikt om aan te geven waarom men zich buitengesloten voelt:
1. De politiek luistert niet naar het volk
De politiek hoeft helemaal niet continu naar het volk te luisteren. Volksvertegenwoordigers zijn gekozen en hebben daarmee een mandaat om voor 4 jaar politiek te bedrijven. Dat doen ze (hopelijk) zo veel mogelijk met het oog op de lange termijn en het algemeen belang (en niet alleen voor de korte termijn van hun achterban). De korte termijn emotie van het volk heeft daar best wel invloed op, maar mag nooit leidend zijn. En er zijn zoveel verschillende partijen in Nederland, er is altijd wel en partij wiens denkbeelden dicht bij de jouwe komen, dus niet stemmen is geen (goed) excuus. En als blijkt dat de partij waarop jij je stem uitbrengt niet voldoende stemmen heeft, dan is jouw mening blijkbaar marginaal in Nederland en wordt er terecht minder aandacht aan geschonken. Tegelijkertijd: mensen die roepen dat de politiek moet uitvoeren wat de meerderheid van het volk wil, hebben niet veel van ons parlementaire stelsel begrepen.
De politiek hoeft helemaal niet continu naar het volk te luisteren. Volksvertegenwoordigers zijn gekozen en hebben daarmee een mandaat om voor 4 jaar politiek te bedrijven. Dat doen ze (hopelijk) zo veel mogelijk met het oog op de lange termijn en het algemeen belang (en niet alleen voor de korte termijn van hun achterban). De korte termijn emotie van het volk heeft daar best wel invloed op, maar mag nooit leidend zijn. En er zijn zoveel verschillende partijen in Nederland, er is altijd wel en partij wiens denkbeelden dicht bij de jouwe komen, dus niet stemmen is geen (goed) excuus. En als blijkt dat de partij waarop jij je stem uitbrengt niet voldoende stemmen heeft, dan is jouw mening blijkbaar marginaal in Nederland en wordt er terecht minder aandacht aan geschonken. Tegelijkertijd: mensen die roepen dat de politiek moet uitvoeren wat de meerderheid van het volk wil, hebben niet veel van ons parlementaire stelsel begrepen.
2. Het zijn allemaal zakkenvullers en pluche-klevers in Den Haag
Dat valt denk ik wel mee. Het salaris van kamerleden, ministers en de premier zijn openbaar. Op zich riant, maar niet buitensporig (zeker in vergelijking met wat de top van het bedrijfsleven verdient). En ja, vaak komen dezelfde namen van dezelfde partijen terug op de kieslijst, maar die zijn door de leden van die partij gekozen (behalve bij de PVV) en het volk heeft daarop gestemd. En enige ervaring in de Tweede Kamer lijkt me wenselijk, dus het is niet per See slecht dat kamerleden meerdere termijnen vol maken.
Dat valt denk ik wel mee. Het salaris van kamerleden, ministers en de premier zijn openbaar. Op zich riant, maar niet buitensporig (zeker in vergelijking met wat de top van het bedrijfsleven verdient). En ja, vaak komen dezelfde namen van dezelfde partijen terug op de kieslijst, maar die zijn door de leden van die partij gekozen (behalve bij de PVV) en het volk heeft daarop gestemd. En enige ervaring in de Tweede Kamer lijkt me wenselijk, dus het is niet per See slecht dat kamerleden meerdere termijnen vol maken.
3. De belangrijke onderwerpen staan niet op de agenda en de regering handelt niet snel genoeg
Er is wat mij betreft maar één groep die zich hierop mag beroepen: de Groningers die lijden onder de aardbevingen als gevolg van gaswinning. Al moeten die zich vooral richten op de rest van Nederland, die zich niet om de Groningers heeft bekommerd (tot voor kort, het tij lijkt te keren). Voor alle overigen: Er zijn veel belangrijke onderwerpen en besluitvorming duurt soms lang omdat er verschillende belangen moeten worden afgewogen. Een zorgvuldig proces dus, en dat kost vaak tijd. Alleen in een dictatuur is besluitvorming vaak snel… maar ja…
Er is wat mij betreft maar één groep die zich hierop mag beroepen: de Groningers die lijden onder de aardbevingen als gevolg van gaswinning. Al moeten die zich vooral richten op de rest van Nederland, die zich niet om de Groningers heeft bekommerd (tot voor kort, het tij lijkt te keren). Voor alle overigen: Er zijn veel belangrijke onderwerpen en besluitvorming duurt soms lang omdat er verschillende belangen moeten worden afgewogen. Een zorgvuldig proces dus, en dat kost vaak tijd. Alleen in een dictatuur is besluitvorming vaak snel… maar ja…
De argumenten hierboven zijn van alle tijden. Toch lijkt het aantal klagers groter dan ooit. Hoe kan dat dan?
1. Het gaat in zijn algemeen goed met Nederland, en sommigen onder ons vinden dat ze minder delen in de welvaart (al betekent dit niet dat anderen hiervoor altijd verantwoordelijk zijn).
2. Er zijn veel meer prikkels die ontevredenheid voeden: populistische politici, nepnieuws en social media.
Samengevat: De meeste ’teleurgestelden’ beseffen onvoldoende hoe politiek werkt (en waarom het noodzakelijk is dat het niet werkt zoals we soms zouden willen). Ze kunnen zich natuurlijk beter (laten) informeren, maar dat vraagt meer dan Twitter-berichten en Facebook lezen. Wie ontevreden is over zichzelf kan op sociale media voldoende excuses vinden om daar anderen (bijv. de politiek) de schuld te geven.